Evde kal çağrılarına uyduğumuz bu günlerde evde boş oturmuyor, belgeselcilik ve gazetecilik anılarımızla devri alem diyoruz. Bir yıl önce bu günlerde, Ordu Eskipazar ve Mesudiye’de çektiğimiz Doğu Karadeniz Bölgesi’nin Fatihleri Hacıemiroğulları Beyliği Belgeseli ile sizleri baş başa bırakıyorum. Hacıemiroğulları Beyliği’nin kuruluşu hakkında kısaca bilgi sahibi olalım.

HACIEMİROĞULLARI BEYLİĞİ HAKKINDA GENEL BİLGİ

Hacıemiroğulları, daha önce Türk toprakları olan Tokat'ın Kuzeyi ve Mesudiye ile, kendilerinin Türk topraklarına kattığı Ordu, Giresun, Samsun'un Doğusu ve Trabzon'un Batısında hüküm sürmüş, Orta Karadeniz Bölgesi'nin büyük bir bölümünü Türk vatanı yapmış ikinci dönem Türk Beyliği’dir. Bu beylik, Türkmenleri ağırlıklı olarak Selçukluların bölgeyi fetih için sınır boyuna yerleştirdiği Oğuzların Çepni Boyu’na mensuptur. Tarihî kaynaklarda ismi Bayramoğulları Beyliği ya da Hacıemiroğulları Beyliği olarak geçmektedir. Bu ikili adlandırmaya sebep olan düşünce, beyliğin kurucusunun tam olarak belirlenememesinden kaynaklanmaktadır. Beylik, bazı kaynaklara göre Bayram Bey, bazılarına göre Bayram Bey'in oğlu Hacı Emir İbrahim Bey tarafından kurulmuştur. Hakkında derli toplu herhangi bir kaynak yoktur. İlgili bilgiler; çevre beyliklerin kısmen yazılmış tarihleri Trabzon Devleti saray tarihinin kaydedilen bölümleri, Trabzon (Giresun) ve Ordu ili tahrir defterleri, günümüze ulaşabilen tarihî eserler ve sözlü rivayetlerden elde edilebilmektedir. Son derece sınırlı olan bilgiler, bu beylik hakkında yeteri kadar bilgi sahibi olmamızı engellemektedir.

HACIEMİROĞULLARI BEYLİĞİ’NİN KURULUŞU

Hacı Emir Oğulları, köken bakımından Danişmendlilere dayanmaktadır. Danişmendliler, Malazgirt Savaşı'ndan (1071) hemen sonra tarih sahnesinde yer alan; Sivas, Tokat, Amasya, Çorum, Yozgat, Kayseri, Malatya, Gümüşhane ve yörelerinde hâkimiyetini sürdüren birinci dönem Anadolu Türk beyliklerindendir. Ağırlıklı olarak Orta Anadolu'da yerleşmiş olmakla beraber Türkiye'nin Kuzeyi’nde de mücadeleler vermişlerdir. Bu bölgede etkili olabilmek için başkentlerini Sivas'tan Niksar'a taşımışlardır. Danişmend Gazi tarafından bazı yörelerde Karadeniz sahillerine yaklaşılmış, zaman zaman da geri çekilmek zorunda kalınmıştır. Danişmendliler, Mesudiye'nin 6 Km Kuzey-Doğusu’nda bir sınır kalesi yapıp yöredeki sınırları bu kale vasıtasıyla kontrol etmekte idiler. Anadolu Selçukluları, 1178 yılında bu beyliğin varlığına son vermiştir. Dânişmend topraklarında yaşayan Çepnilerin bir bölümü Selçuklular tarafından Çanakkale ve Balıkesir civarında iskân ettirilmiştir. Burada iskân ettirilenler daha sonra Karasıoğulları Beyliği'ni kurmuştur. Danişmendliler'in Orta Karadeniz Bölgesi'ndeki mirasçıları olan Çepni Türkmenleri, bu yörede iki beylik kurmuştur. Bunların biri Danişmenliler'in de merkezi olan Niksar'da kurulan Taceddinoğulları Beyliği diğeri ise merkezi Danişmendliler'in sınır kalesinin bulunduğu Mesudiye Kaleköy'de teşkilatlanan Hacıemiroğulları Beyliği'dir. Hacıemiroğulları Beyliği’nden önce Orta Karadeniz Bölgesi, Hacıemiroğulları Beyliği'nin kurulup fethedildiği Orta Karadeniz Bölgesi ile ilgili bilgilerimiz M.Ö. IV yüzyıla kadar inmektedir. M.Ö. 400'de şimdiki Ordu ilimizin ismi Kotyora olarak kaydedilmiştir. Bu ismin hangi tarihte bu şehre verildiği belli değildir. Ancak M.Ö. 400'den önceleri de şehrin bu isimle bilindiği anlaşılmaktadır. Bu isim büyük bir ihtimalle kot (kut) yorası (yöresi) kelimelerinin birleşmesinden oluşmuş olmalıdır. M.S. I. yüzyılda Plinius bu şehri yine aynı isimle kaydetmiştir. Ordu'nun eski adının Kotyora olması, bu bölgede daha önce Turan kökenli Kut Kavmi’nin yaşadığını ortaya koymaktadır. Kaynaklardan çıkan sonuca göre Hacıemiroğulları Beyliği’nden önce Orta Karadeniz Bölgesi’nde, araştırmacıların iddia ettiği gibi Helenler değil Peçenek Türkleri yaşamakta idi.
Hacıemiroğulları ile ilgili çektiğimiz belgesellerimizi aşağıda bulunan linklerden ücretsiz indirip izleyebilir, kültür medeniyet ve zaferler tarihimize belgesel tadında yolculuğa çıkabilirsiniz.

https://m.youtube.com/watch?v=jmKX3kCzcrU

https://m.youtube.com/watch?v=s1-y9rbOg2o

https://m.youtube.com/watch?v=tS7EjE_kZFM

http://www.gebzegazetesi.com/m/?id=3627&t=makale

https://www.gazetegebze.com.tr/makale/amp/904

https://belgeselciismailkahraman.wordpress.com/…/karad…/amp/