Gebze’nin ve bölgenin akciğerleri olan ve halkın nefes alacağı tek bölge olan Ballıkayalar’a Gebze Mermerciler Fuarı’ndan sonra bir büyük çevre felaketi de Kroman Çelik’in Tavşanlı Mahallesi’nde inşa edeceği geri dönüşüm tesisi projesinde yaşatılmak isteniyor. Yücel Grup’a bağlı olan Kroman Çelik Sanayii A.Ş, Gebze’nin akciğerleri olan Ballıkayalar , Kirazpınar ve Tavşanlı’da çevre felaketi yaşatacak Geri Dönüşüm Tesisi projesini başlatmak için bugün ÇED Bilgilendirme Toplantısı yapıyor. Firma, Gebze Taş Ocakları bölgesinde Tehlikesiz Atık Geri Kazanım ve Düzenli Depolama tesisi yapmak için kolları sıvamış ve geçtiğimiz yıl ÇED Raporunu hazırlayarak proje için başvuruda bulunmuştu. Firma bugün saat 10.00’da Tavşanlı Mahallesi İnönü Caddesi’nde bulunan Tavşanlı Düğün Salonu’nda bölge halkının da katılacağı CED Bilgilendirme toplantısı yapacak.
100 BİN METREKARELİK ALANDA YAPILACAK
Kroman Çelik, söz konusu projesi kapsamında curuf atıkları kırma- ayırma ünitesinden geçirecek, elde edilen boyutlandırılmış malzemeyi karayollarında alt yapı malzemesi ve dolgularda, terk edilmiş taş ocaklarının ve işlevi bitmiş açık maden ocaklarının kapatılmasında ve arazi düzeltmelerinde kullanılabilir hale getirmeyi planlanıyordu.
Firmanın sahip olduğu 99 bin 32 metrekarelik bir alanda yapılacak olan tesisin yapımı ve faaliyete geçmesi için yaklaşık olarak 94 milyon liralık bir maliyet öngörülüyordu. Bunun dışında manyetik seperatör vasıtası ile elde edilecek metal çelik malzemeyi de geri kazanacak olan firma, bu malzemeyi çelikhanede tekrar ham madde olarak kullanacak. Geri kazanılamayan atıkları ise proje kapsamında yapılacak olan düzenli depolama sahasında bertaraf edecek. 28 Kasım 2023’te projeyi başlatmak için adım atan Kroman Çelik A.Ş ÇED yönetmeliğinin 8.Maddesi gereği başlattığı ı süreci aynı yönetmeliğin 5.Maddesi ikinci fıkrasına göre ÇED sürecinin firmanın talebi doğrultusunda 28 Kasım tarihinde Kroman Çelik’in talebi kendi kapsamında sonlandırma kararı almıştı.
TAVŞANLI VE ÇEVRE HALKI RAHATSIZ
Tesisin yapılacağı yere yakın bölgede ikamet eden vatandaşlar, buraya yapılacak olan tesisin çıkaracağı tozlar, curuf atıkları ve çevreye yayılacak olan toz ve kokulardan sıkıntı yaşanacağını belirterek projenin bugün yapılacak olan ÇED değerlendirmesinde olumsuz görüş belirtecekleri öğrenildi. Özellikle mahallede bulunan Ak Şemsettin Sitesi sakinleri siteye 400 metre yakınında inşa edilecek bu tesisin bölgede doğal yaşamı ve çevreyi olumsuz etkileyeceğini, bu sebeple mahallede yaşayanların sağlığı olumsuz etkileyeceği ve bu sebeple CİMER’e şikayet başvurusu yaptıkları öğrenildi. Tavşanlı köyü halkı tesisin yapılması halinde bölgede tarımın da biteceği, ekili alanların ve ürünlerin de etkileneceğine belirterek duruma tepki gösterdiler. Kroman Çelik’in bölgeye yapacağı tesis Akşemsettin Villarına 400, Kirazpınar TOKİ konutlarına 800 metre, Ballıkayalar Tabiat Alanına 2 kilometre mesafede bulunuyor.
CÜRUF VE AGREGA SAĞLIĞA ZARARLI
Öte yandan, şimdiye kadar çevreye herhangi bir olumsuz etkisi olmadığı değerlendirilen cüruf ve sonrasında cürufun işlenmesiyle elde edilen agrega ürününün son dönemde yapılan TÜBİTAK incelemesinde içeriğindeki bileşenler nedeniyle sağlığı tehdit eder nitelikte olduğu tespit edildi. Cürufu işleyen şirketin tesislerindeki depolama alanlarından alınan örnekler doğrultusunda çıkan analiz raporlarına göre cürufun tehlikeli atık sınıfına girdiği belirlendi. Cüruf atıklarının işlenmesinden elde edilen tehlikeli atıkların çevreye ve insan sağlığına olan ölümcül etkilerinin ortadan kaldırılması için ciddi önlemlerin alınması gerekmekte. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından hazırlanan raporda; bu tür cürufların tehlikeli atık olduğu, sulu ortamlara karışmasının engellenmesi ve özel mühendislik gerektiren düzenli depolama (çevreden ve her biri ayrı olarak izole edilmiş ve örtülmüş hücresel depolama ve benzeri) yapılarak bertaraf edilebileceği belirtilmiştir. Ayrıca, raporda, balıklar üzerinde yapılan inceleme sonucunda da cürufun suya karışmasıyla birlikte ciddi sağlık sorunları yaratmasından dolayı “tehlikeli” olduğu sonucuna varıldı.
MİLLETVEKİLİ AHMET ŞIK’TAN SORU ÖNERGESİ
Gebze Tavşanlı Mahallesi’nde Kroman Çelik A.Ş tarafından yapımı düşünülen Teplikesiz Atık (Curuf) Geri Kazanım ve Düzenli Depolama Tesisi projesi 20 Mayıs’ta TİP İstanbul Milletvekili Ahmet Şık tarafından Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki’nin yanıtlaması istemi ile soru önergesi olarak TBMM’de gündeme geldi. ÇED sürecinin durdurulması talep edilen önergede, projenin önce durdurulup sonra neden tekrar ikinci kez başvuru yapıldığı? Projenin Akşemsettin Villarına 400, Kirazpınar TOKİ konutlarına 800 metre, Ballıkayalar Tabiat Alanına 2 kilometre , Tavşanlı mahallesine 1750, Güzeller mahallesine 840 metre olduğu düşünüldüğünde bölgede yaşayan vatandaşlarda yaratacağı sağlık sorunlarına ilişkin sağlık etki değerlendirme raporunun hazırlanıp hazırlanmadığı? Gebze bölgesindeki sanayileşmenin yarattığı kirlilik dimmate alındığında projeye ilişkin kümülatif etki değerlendirme raporunun hazırlanıp hazırlanmadığı ve projeye ilişkin bölge halkının itirazlarının dikkate alınıp alınmadığı soruldu.
BAKANLIKTAN YAPILAN ÇED DUYURUSU
Kroman Çelik’in bölgede yapacağı Tehlikesiz Atık (Cüruf) Geri Kazanım Ve Düzenli Depolama Tesisi projesini hazırlayan Huş Müh.Orman ve Sera Ürn.İnş.San.Tic.Ltd.Şti’nin hazırladığı raporla ilgili Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı duyurusu şöyle; “İlimiz Gebze ilçesi, Tavşanlı Mahallesi G22-B3 Paftası Mevkiinde “Kroman Çelik San. A.Ş.” tarafından yapılması planlanan "Tehlikesiz Atık (Cüruf) Geri Kazanım Ve Düzenli Depolama Tesisi” projesi için, Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği’nin 9. maddesi gereğince aşağıda belirtilen tarih ve saatte faaliyetle ilgili halkı bilgilendirmek, görüş ve önerilerini almak için “Halkın Bilgilendirilmesi ve Sürece Katılımı” toplantısı yapılacaktır.”