Antakya’dan Hatay’a Vakıflar Medeniyeti Tarihimiz

24 Şubat 2025 Pazartesi 12:10

Depremzedelerin imdadına yetişen Hatay Payas Sokullu Mehmet Paşa vakfı külliyesi ile ilgili 9 ay önce Gebze gazetesinde yazdığım makale

http://www.gebzegazetesi.com/m/?id=4974&t=makale

Antakya’dan Hatay’a Vakıflar Medeniyeti Tarihimiz

www.gebzegazetesi.com ve gazete Gebze'de belgeselcinin not defteri köşesinde 26 Mayıs 2022 tarihinde yayınlanan makalemiz

https://www.gazetegebze.com.tr/.../antakyadan-hataya...

Hatay’ı belgeselleştirmeye devam ediyoruz

Tarihler 24 Mayıs 2022. Antakya ile Hatayı ikiye bölen Amanos dağlarının zirvesinde belen geçidinde Kanuni Sultan Süleyman Vakfı olan kervansaray cami han ve hamamın belgeselini çekerek Payas ilçesine geldik.

Hicaz ve İpekyolu üzerinde olan Payas’da Sokullu Mehmet Paşa olan Sokullu Külliyesi Cami Han hamam kervansaray ile Payas kalesinin çekimlerini yaparken yine bir Sokullu Vakfı olan bosnadaki dirina köprüsünü düşünüp Vakıf insanlarımızı rahmet ve şükranla andım.

Bizleri bu kültür turuna davet eden ve Hatay Belen ilçesinden olan Dr. Sefa Saygılı ile Ermenilerin birinci dünya harbinde ermeni doktor tarafından tedavi etme görünümünde şehit edilen şehitlikte Fatiha okuduk.

Vakıflar bölge Müdürü Ümit Gökhan Çiçek beyi ziyaret edip belgesel çekimlerimiz ile ilgili bilgi verip bölgedeki Vakıf medeniyetimiz ile ilgili bilgi aldım.

İskenderun’da gazeteci arkadaşım Veysel Cıncık bey ile görüşüp hasret giderdik. Gebze ile İskenderun başta olmak üzere il olmayı çoktan hak etmiş ilçelerlerle ilgili çalışma yapma kararı aldık.

Gebze gazetesi olarak İskenderon dan yaptığımız canlı yayın

https://fb.watch/dcA43wlBdC/

Payas Sokullu Mehmet Paşa Vakfı Külliyesi

Payas ilçesi Hatay ili İskenderun ilçesinin kuzeyindedir. Kervansaray beldenin sahil boyunda 36°45′16″K 36°12′14″D koordinatlarında ve Cenevizlilerden kalan bir kalenin yanındadır. Ziyaretçiler İskenderun’u kuzeye bağlayan no.lu devlet karayolundan batıya dönüp kervansaraya ulaşabilirler.

Tarihi

Kıbrıs’ın fethinden önce Osmanlı Devleti Payas’ta askeri harekata hazırlak amacıyla bir tersane kurmuştu. Kıbrıs’ın ele geçirilmesinden sonra Sokullu sMehmet Paşa Payas’ta en önemli parçası kervansaray olan bir külliye inşaatını başlattı. Bu inşaat yine Sokullu Mehmet Paşa tarafından Halep’te yaptırılan bir külliye ile birlikte yaptırıldı. Kitabesine göre 1574 yılında tamamlanan kervansarayın mimarı Mimar Sinan’dı.

Bina

Kervansaray Halep’e giden tüccarlar ve Mekke’ye giden hacıların konaklaması için yapılmıştır. 13 dekarlık bir alan üstünde dikdörtgen planlı bir kervansaraydır. Kervansarayda odalar, dükkanlar, cami, hamam ve medrese gibi birimler vardır.

Restorasyon

Kervansaray 2011-2013 yılları arsında Payas Belediyesince restore ettirildi. Bu restorasyon sonucu belediye Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı ödülüne layık görüldü. Mevcut durumda kervansaray hizmete sunulmuş durumdadır. Kervansarayın batısı bir bedesten gibi düzenlenmiş olup, doğusu da çeşitli kamu kuruluşlarınca büro olarak kullanılmaktadır.

Kanuni Sultan Süleyman Belen külliyesi Vakfı

İpekyolu'nun beş asırlık kervansarayı Hatay beleni süslüyor.

Hatay Belen'de Kanuni Sultan Süleyman tarafından yaptırılan içerisinde cami ve hamamın da bulunduğu kervansarayı bölgeye yolu düşen turistlerin ziyaret etmesi öneriliyor. Belen Belediye Başkanı Vurucu: "Aslına uygun restore edilen kervansarayımız, tarihi İpekyolu üzerindeki en önemli eserlerden biridir" dedi.

Hatay'ın Belen ilçesinde, Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman tarafından tarihi İpekyolu güzergahına inşa ettirilen, içerisinde cami ve hamamı da bulunan kervansaray ziyaretçilerini bekliyor.

Belen ilçesinde 1553 yılında yapılan Kanuni Sultan Süleyman Kervansarayı, mimari yapısı ve Akdeniz sahillerini gören manzarasıyla dikkati çekiyor.

Tarihi İpekyolu üzerine yaptırılan kervansaray, 2005 yılında asıl yapısı korunarak restore edildi.

İçerisindeki cami ve hamamı bugüne kadar kullanılan kervansaraya, geçiş yolu üzerinde olması ve Antakya-İskenderun Karayolu'na yakınlığıyla dolayısıyla kolaylıkla ulaşım sağlanabiliyor.

Yavuz Sultan Selim Han'ın Mısır seferi sırasında oğlu Şehzade Süleyman'a vasiyet ettiği kervansaray ziyaretçilerini bekliyor.(kaynak Gebze gazetesi)