Malatya’da Kayısının Tarihini Belgeselleştiriyoruz

02 Aralık 2022 Cuma 14:55

Duayen Gazeteci Yavuz Donat’la kayısı üzerine söyleşi yaptık.
Malatya’da hayat kayısı ile başlar kayısı ile devam eder. Her şey milli tarım ürünümüz kayısıya ayarlanmış hayat kayısı üzerine kurulmuştur.

Küresel Gazeteciler Konseyi’nin Malatya buluşmasında Devri alem belgesel TV programı olarak kayısının tarihi İpek Yolu ile Doğu Türkistan’ın Turfan şehrinden kayısının Malatya’ya geliş hikayesi ve kayısı tarihi ile ilgili araştırma yapıp belgesel çekiyoruz. Birçok kurum ve kuruluş yetkilisi ile görüştük. Bilgi belge ve doküman topladık. Bu güne kadar kayısının tarihi ile ilgili bir belgesel olmaması ve kayısı müzesi kurulmaması büyük bir eksiklik. 

İlk Söyleşiyi Yavuz Donat ile Yaptık
Duayen gazeteci Yavuz Donat’ın bu günkü Sabah Gazetesi’nde yer alan yazısını sizlerle paylaşıyorum. 
https://m.sabah.com.tr/.../2019/12/02/kayisinin-baskenti/amp

Yavuz Donatın Kaleminden Kayısı

Küresel Gazeteciler Konseyi Malatya Buluşması... "Kayısı diyarındayız."
Yurdun değişik yerlerinden gelen arkadaşlar "Türkiye... Dünya... Meslek sorunlarını" konuşuyorlar... Biz de şehri dolaşıyoruz.
Nereye baksanız... "Kayısılı."
Altın Kayısı Bulvarı... Altın Kayısı Ramada... Kayısı Kola... Kayısı Kent Turizm... Biz "Kayısılı tabelaları" okurken... Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan dedi ki:
-Dünya kayısı pazarının yüzde 75'i Malatya'nın... Türkiye'nin ise tamamına yakını.

***
Çarşı
Şire Pazarı... Kayısıcıların mekânı.
Kayısı çeşit çeşit.
Hasanbey... Hacıhaliloğlu... Soğan aşısı... Şalak... Şekerpare... Hüdai... Kabaaşı.
Yaş kayısıda... Favori... "Kabaaşı alyanak..." Kabaaşının "Beyazı da var."
Kuru kayısıda ise... Prim yapan "Hacıhaliloğlu."
1. Esnaf... "Çok şükür" diyor.
2. Çarşı pazar... "Kıpırdanma var."
3. Beklenti... 2020'de "Ekonominin yükselmesi."
4. Huzur... Güvenlik... "Sorun yok."

***

Piyasa
Mustafa Çetiner... Onun işi kayısı... Yazları "Yaş", kışları "Kuru kayısı."
"Kayısıda bu yıl iyiyiz" diyerek söze başladı:
-Faiz indirimi sonrası piyasada hareketlenme var... Daire satışı... Otomobil satışı.
"Siyaset... Erken seçim" diyecek olduk.
Mustafa Tekiner'in tepkisi:
-Ne gereği var?... İhtiyaç mı?... Hata olur... Kim çıkarıyor erken seçim lafını?

***

Sıcak siyase

Malatya'nın yıllık kuru kayısı ihracatı 100 bin ton civarında.
Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan "Kirazda da iddialıyız... Kiraz iyi para etti... Kiraz ve kayısı üreticisi mutlu" diye anlatırken... Konuyu değiştirdik... "Yeni parti... Veya partiler" diyerek araya girdik.
Çevremizdekiler de dinlemeye başladılar.
Ramazan Özcan:
Sanki tabanın değil de küskünlerin hareketi gibi.
Yeni parti ne yapacak?...Ne getirecek?
Yeni partiden ziyade Ak Parti'nin içinde bir revizyon olabilir mi?... Silkelenme... Yenilenme.
Küskünler acaba partiye kazandırılır mı?... Ama bu saatten sonra zor görünüyor.
Çevreye bakıyoruz... Herkes Ramazan Özcan'ın sözlerini onaylıyor.

***

İlaç niyetine...

Malatya'da... Kayısıya "Mişmiş" diyen çok.
"Mişmiş" tabelalara bile yansımış.
Çarşıyı dolaşın... Çok kişiden kayısının "Doktor" olduğunu... "İlaç olduğunu" dinlersiniz.
Bir dükkânın tabelası... "Doktor Mişmiş... Kayısı kuruyemiş."
Esnaf... Anlatıyor:
Kayısı... Cildi pamuk gibi yapar... Güzelleştirir.
Yüzdeki kırışıklıkları giderir.
Astım... Grip... Soğuk algınlığı... Hepsine iyi gelir.
Kalbi, karaciğeri korur.
Bağışıklık sistemini güçlendirir.
Kayısı satılan dükkânları sanırsınız ki "Tam teşekküllü hastane."
(Kaynak.Sabah Gazetesi 1 Aralık 2019)