Programın açılış konuşmasını yapan Kocaeli Vali Yardımcısı Ekrem Çalık, Kocaeli Valiliği olarak tüm kent halkına hizmet etmeye çalıştıklarını vurgularken sivil toplum kuruluşlarının devlet ve millet bütünleşmesinde günümüzde demokrasiler açısından önemli birer araç haline geldiği görüşünü savundu.

Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdür Yardımcısı  Özcan Aygün “Ülkemizin mozaik şehirlerinden birisi olan, toplumun farklı katmanlarının bir arada yaşadığı, diğer alanlarda olduğu gibi sivil toplum alanında da öncülük yapan,benim de havasını soluduğum, suyunu içtiğim bu nadide ilimiz Kocaeli’de sizlerle sivil toplumu konuşmak üzere bir araya gelmiş olmaktan duyduğum memnuniyeti ayrıca belirtmek isterim. Ailesinden, işinden, zamanından fedakarlık yaparak sivil toplum çalışmalarını önceleyen, gönüllük bilinciyle hareket eden değerli Sivil Toplum Kuruluşu temsilcilerimize özellikle teşekkür etmek istiyorum. Sizlerin de bildiği gibi, Sivil Toplum Kuruluşları; günümüz toplumlarında önemi giderek artan, toplumsal sorunlara yönelen ve ileri demokrasinin göstergesi olan aktörlerdir.

Siyasi, insani, kültürel birikimlere sahip insanların, bir araya gelerek toplumsal ihtiyaçları ve ortak geleceği inşaa etmek için gönüllü olarak oluşturdukları yapılardır.  Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki; Sivil Toplum Olgusunu işlevsel hale getiren ve STK’larımıza demokratik hayata tesir etme kabiliyeti kazandıran en önemli faktör “Gönüllülüktür.” Millet olarak özümüzde var olan, kültürel kodlarımıza işlemiş ve tarihte sayısız defa örneklerini ortaya koyduğumuz gönüllülük anlayışı, bir medeniyet göstergesi olarak; maddi ve manevi gücün, birlik ve beraberliğin sembolüdür.

Türkiye’de gönüllülüğün ve gönüllülük temelinde sivil toplum kuruluşlarının ne denli kritik ve hayati olduğunu Kocaeli ilimizin de yaşadığı 1999 Büyük Marmara depremi ve daha acıları hafızamızda dün gibi taze olan 6 Şubat Depremi ile şahit olmuş bulunmaktayız.  Böylesine büyük bir afetin üstesinden ancak bilinçli bir sivil toplum kültürü, yetişmiş gönüllü vatandaşlar ve STK’lar ile devlet el ele vererek gelebilir.        115 bin  gönüllü gerek afet anında gerekse de afet sonrasında sahada devleti ile omuz omuza çalışmış, yaraları birlikte sarmışlardır. Bizler biliyoruz ki bu çalışmalar sadece inandığı değerler ve milli duygulardan beslenerek hiçbir karşılık beklemeden yapılır.

 

 

Aziz milletimizin fedakarlık duygusu diğer milletlerin kat ve kat üstündedir. Bu duygunun hep birlikte kurumsal ve sürdürülebilir olması sağlanmalı ve bunun için de gönüllülük bilincinin erken yaşlarda kişiliğin bir parçası haline gelmesi gerekmektedir.

 

Modern dünyada sivil toplum artık eğitimden kültüre, sağlıktan spora her alanda örgütlenerek devlet ve özel sektör arasında üçüncü bir sektör olarak yerini almış ve bu üç sektör arasındaki etkileşim ve iş birliğini ifade eden yönetişim kavramının da temelini oluşturmuştur.

Bununla birlikte, Sivil Toplum Kuruluşları, karar alma süreçlerinin etkin bir parçası ve güçlü bir etkileyicisi haline gelmiştir. Sivil Toplumun taleplerini de dikkate alarak şekillenen politikalar ve bu politikalar neticesinde atılan adımlar, toplumun geneline yayılarak daha kapsayıcı bir hal almıştır.

Bu denge ve etkileşim bizim medeniyetimiz için yeni bir keşif değildir. Bu topraklar üzerinde; Vakıflar, Ahi Teşkilatı, Loncalar gibi eskinin sivil toplum kuruluşları, yüzyıllarca bu “Yönetişim” kavramının en güzel örneklerini vermiştir.

Sivil Toplum Kuruluşlarımız, yüzyıllardır, toplum ve devlet yapımızı tarif eden, ona bir ruh ve karakter veren kurumlar olarak medeniyetimizdeki yerini almışlardır.

Cumhuriyetin ilanından, 100. Yılını kutladığımız bu günlere kadar sayısız reform ve dönüşüm ile birlikte Türkiye bugün her alanda güçlü bir devlet haline gelmiştir.

Bizler de İçişleri Bakanlığı olarak bugün burada hayatımızın içerisinde olan ve geleceğin toplumlarını şekillendirecek bu yapılara yönelik nasıl bir vizyon çerçevesinde yol almak istediğimizi sunma gayretinde olacağız.

Ülkemizin sahip olduğu  köklü sivil toplum kültürü anlayışı ve dünyada yaşanan gelişmelerle birlikte, sivil toplum alanında son yıllarda önemli gelişmeler yaşanmış, özellikle sivilleşme noktasında 2003’ten günümüze önemli adımlar atılmıştır.

Daha önce Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen sivil toplum kuruluşlarının iş ve işlemleri 2003 yılında Dernekler Dairesi Başkanlığı kurularak bu birimin uhdesine alınmış ve bu hizmetler sivil bir birim tarafından yürütülmeye başlanmıştır.

Dernekler Dairesi Başkanlığı’nın kurulması ve 2004 Tarihli Dernekler Kanunu’nun yenilikçi, daha kapsayıcı yapısı ile birlikte Sivil Toplum Kuruluşları nitelik ve nicelik olarak ciddi bir gelişme göstermiştir.

 

 

 

 

 

Değişime ve gelişime açık bir sivil toplum yapısına ulaşabilmek için kurumsal altyapıyı da geliştirmek gerekiyordu. 2018 yılında misyonunu tamamlayan Dernekler Dairesi Başkanlığı yerine görev alanı ve çeşitliliği artırılmış, sivil toplum ile bir paydaş anlayışıyla yol yürüyebilecek  Genel Müdürlüğe dönüştürülmüştür.

Ülkemizde sivilleşme yönünde atılan bu adımlara bağlı olarak büyük değişimler yaşanmış, dernek sayısında ve dernek gelirlerinde önemli oranda artışlar gözlemlenmiştir.

 

Aralık ayı itibari ile

 Türkiye’de dernek sayısı 102.000 yaklaşmış.

Dernek gelirleri ise , 2010 yılından bu yana %900 artışla yaklaşık 52 milyar TL ulaşmıştır.

Kocaeli’de ise,

•             Toplamda 3.207 tane dernek ve şubesi,

•             Derneklere üye kişi sayısı 221.911,

•             Derneklerin verdiği beyannameler baz alındığında derneklerin gelirleri toplamının ise yaklaşık 392.556.378, 11 TL dir.

 

“Katılımcı Demokrasi”anlayışının hakim olduğu ülkelerde  yönetim süreçlerine vatandaşın her an ve her adımda çeşitli mekanizmalarla katkı sağlaması esastır.

Vatandaşlarımızın her kademede; yönetimde ve karar alma süreçlerinde yer almalarını sağlamak, katılım mekanizmalarını geliştirmek de kamu olarak bizlerin vazifesidir.

 

Bu noktada sivil toplum kuruluşlarının kurumsal ve mali kapasitelerinin güçlendirilmesi, gönüllü yapıların desteklenmesi gönüllülüğün ülkemizde daha da yaygınlaştırılması ve bunların yanında hem merkezi düzeyde hem de yerel düzeyde kamu sivil toplum ilişkilerinin geliştirilmesi elzemdir.

Bizler de İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü ve 81 ilimizde bulunan İl Müdürlüklerimiz olarak sayıları 101 bini aşan derneğin ve üst kuruluşlarının bu noktada tüm iş ve işlemlerini yürütmekle birlikte denetim ve rehberlik faaliyetlerini sürdürmekteyiz.

Genel Müdürlüğümüz ve İl Müdürlüklerimiz tarafından gerçekleştirilen STK ziyaretleri ve Sivil Topluma Rehberlik Eğitimleri ile birlikte kamu-STK iş birliklerini geliştirme gayretindeyiz.

Özellikle karar alma süreçlerine katılımı artırmak sahanın görüşlerine başvurmak adına son 3 yılda Üniversiteler ile iş birliği içerisinde başarıyla uygulamış olduğumuz 3 proje kapsamında toplamında 25 BİN STK temsilcisine anket yoluyla ulaşarak, Sivil toplum alanına yönelik yasal mevzuat değişiklikleri, dijital hizmetler başta olmak üzere birçok alanda sahanın görüşlerine başvurduk.

 

Bu görüşler doğrultusunda da, Hacı Bayram Veli Üniversitesinde yer alan akademisyenler tarafından mevzuat taslakları hazırlanarak Genel Müdürlüğümüze teslim edilmiştir. 

Bir diğer önemli konu da zamanın ruhuna uygun olarak yapılan değişiklikler ile Derneklerin iş ve işlemlerinin elektronik ortamda yapabilmesine olanak sağlanmıştır. Yeni DERBİS-2 versiyonumuz da pilot il olarak Ankara’da uygulanmaya başlanmış, Test aşaması tamamlandıktan sonra 2024 yılının Ocak ayında STK’larımızın kullanımına sunulacaktır.

 

Yapılan bu yeniliklerle beraber Güçlü sivil toplum,Güçlü Türkiye yolunda emin adımlarla ilerliyoruz.

Ülkemizde faaliyet gösteren tüm sivil toplum kuruluşlarının kurumsal ve mali kapasitelerini güçlendirerek gerek ulusal gerekse de uluslararası alanda daha da etkin olabilmelerini sağlamak amacıyla Genel Müdürlüğümüz tarafından derneklere PRODES sistemi üzerinden proje yardımları yapılmaktadır. 2010 yılından günümüze birçok derneğe yaklaşık 450 milyon TL proje desteği sağlanmıştır.

 

Genel Müdürlüğümüz; Türkiye'de sivil toplum kuruluşlarının faaliyetlerinin verimliliğini artırabilmek ve kapasitelerini güçlendirebilmek için hem merkezi hem de il düzeyinde çalışmalarına devam etmektedir.”

   Aygün, Cumhuriyetimizin 100. Yılında tüm yurtta olduğu gibi Kocaeli’nde de devlet millet kaynaşmasının sivil toplum kuruluşlarının etkili olacağı görüşünü savunarak sözlerini tamamladı.

 

ÖZEL DERNEK YÖNETİCİLERİNİ UYARDI

 Programda söz alan Kocaeli Sivil Toplumla İlişkiler Müdür Vekili Hatice Özel, ise ilimizdeki sivil toplum kuruluşlarının faaliyetlerini yürütürken mutlaka tüzük, yönetmelik gibi yasal uygulamaları dikkate almalarını Sivil Toplumla İlişikler Müdürlüğü’nün her zaman hizmetlerinde olduğunu sözlerine ekledi.

                Program üyelerinin fotoğraf çektirmesiyle sona erdi. (Ümit Ülker)