Diş hekiminden ya da diş sağlığı tedavisinden korkmak önemli sağlık sorunları arasında sayılıyor. Bazı hastalar kliniğin, muayanenin kapısına adımını atmıyor. Bazıları ise başladığı tedaviyi yarıda kesiyor. Söz konusu sağlık olduğu için iş işten geçmiş oluyor. Erken müdahale yapıldığı taktirde birkaç ay devam edecek süreç, yıllarca hayatınızın bir parçası haline geliyor... “Dental fobiyi” yenebilmek ise sizin elinizde. Beşiroğlu Ağız ve Diş Polikliniği hekimlerinden Dt. Hasan Karacan'la konu hakkında konuştuk.
Diş fobisinin sebepleri nedir?
-En temel sebebi çocukluktan gelen korkular... En başta ebeveynler hata yapıyor. Muayanehaneye geldiklerinde çocuklarına "Sakın yaramazlık yapma, diş hekimi amcan iğne yapacak" diyor. Böyle olunca çocuk sizi cellat olarak görüyor. İkinci sebebi ise yaşanan kötü tecrübeler. Eskiden teknoloji, aygıtlar, donanım bu kadar ileri düzeyde değildi. Zaten diş hekimi sayısı da azdı. Halkın "kerpeten" diye tabir ettiği aletle bu iş yapılırdı... Uzun vadede bunların hepsi birikiyor. Daha sonra dişçi dendiğine aklınıza da "kötü amca" tiplemesi geliyor. Bizim mesleği 50 sene önce büyük şehirler dışında berberler yapıyordu. Anestezi diye bir şey yok. Hissedilen tek şey acı. Şu dönemde yaptığımız işlemler gayet rutin. Ancak kendi tarafımıza da görev düşüyor. Hastaya yeterli düzeyde açıklama yapmak şart. Örneğin, hasta uzanmış sizi bekliyor, asistanlarınızın yüzü maskeli, elde aletler, bir yerlerden sular damlıyor... Bu tabloyu anlatmak gerekiyor ona. Biz bütün bunların hepsine "dental fobi" diyoruz. Emin olun bu fobi diş ağrısından vs daha kötü...
Son dönemde dental fobide azalma oldu mu?
-Artık hastalarımızın büyük çoğunluğu estetik ağırlıklı işlemler yaptırıyor. Bu profildeki insanların diş korkusu daha az. Eskiden büyüklerimiz hasbelkader dişlerini fırçalıyorlarmış. Şimdi toplumun büyük çoğunluğu diş bakımına önem gösteriyor. Bu alışkanlık haline geliyor. Diş hekimi korkusu da öyle maalesef. Ebeveynlere diyoruz ki “Çocuklarınızı getirin, ne yaptığımızı görsünler ve genç yaşta bir diş hekimi ile bağ kurup tanısınlar’ Beşiroğlu Sağlık Hizmetleri Bünyesinde hafta sonları da dahil 3 uzman çocuk diş hekimi hizmet vermektedir.
Neyse ki Ağız ve Diş Sağlığı Merkezimiz tedavi konusunda "sedasyon" uygulaması ile bir çığır açtı diyebiliriz.
SEDASYON GÜVENLİ BİR UYGULAMA
Konuyla ilgili görüşünü aldığımız ve sorularımızı yanıtlayan Dt. Hasan Karacan diş tedavileri sırasında korkusu olan çocuk ve erişkin hastalara tedavi uygularken sedasyon uzmanlarının ciddi rolleri olduğunu vurguladı ve Beşiroğlu Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinde görev yapan anestezi ve reanimasyon uzmanı İbrahim Bey’in 12 yıllık tecrübesi ve başarıyla bu yöntemi uyguladığını söyledi.
Sedasyon nedir biraz anlatır mısınız?-Anestezi ve reanimasyon uzmanı gözetimi ve kontrolü altında uygulanan uyku halidir. Hafif bir gevşeme halinden uyku haline geçiştir. Diş tedavilerinde de uygulanan sedasyon yöntemi ile hasta tedavilerini daha konforlu ve rahat yaptırabilmektedir.
Sedasyonun avantajları nelerdir? -Genel Anesteziye göre oldukça konforlu bir yöntemdir. Kullanılan ilaçlar güvenlidir ve hasta işlem sonrası çok kısa bir sürede taburcu olmaktadır. Hasta her türlü komuta ve sesli uyarılara cevap verebilirken refleksleride kaybolmamaktadır. Hastalar normal solunumlarına devam ederler ve bilinçleri de açıktır. Uygulanan bu yöntem de yalnızca tek bir ilaç kullanılacağı için herhangi bir yan etki söz konusu değildir. Kullanmış olduğumuz bu ilaç ağrı kesicilerden, antibiyotik ve ateş düşürücülerden daha az risk içermektedir.
Sedasyon hangi durumlarda uygulanır? -Psikolojik yaklaşımların ve ikna tekniklerinin yetersiz kaldığı durumlarda, yaş itibari ile çok küçük olan çocuklarda, fiziksel ve zihinsel engelli kişilerde, diş hekimi fobisi olan yetişkin hastalarda, hastanın konforu için uygun ve uzun süreli vakalarda uygulanır.