Ağustos ayı, başta Giresun, Ordu, Trabzon olmak üzere Karadeniz bölgesi için fındık ayı demektir. Karadeniz bölgesinde deyim yerindeyse herşey fındığa endekslidir. Fındık, Karadenizin en önemli geçim kaynağı olmakla birlikte, aynı zamanda bir kültürü de yaşatmaktır. Temmuz sonu itibariyle Doğu Karadeniz’de fındık hasadı başladı. Şu anda Karadeniz de hayat hemen hemen herkes sabah erken saatlerden itibaren fındık bahçelerine inip, üretime katkı sunuyor.

  Fındığın önemini bilen ve Karadeniz kökenli bir Gazeteci olarak bu konuda çok geniş kapsamlı çalışmalar yaptık. Gerek Doğu Karadeniz de gerekse TÜBİTAK da fındık için özel çalışmalar yapıp, bir de belgesel hazırladık. Üretici bir yandan fındığını toplamaya çalışırken, bir yandan da gözünü Hükümetin açıklayacağı fiyata çevirmiş durumda. Bu nedenle bugün fındık ile ilgili yaptığımız çalışmayı sizlerle paylaşmak istiyorum.

FINDIĞIN TARİHÇESİ

Yaklaşık 5 bin yıldır bilinen fındığın vatanı Anadolu'dur. M.Ö. 400'de Pontus kıyılarından geldiği için Pontus Cevizi adını almıştır. Sicilya ve İspanya'ya Araplar tarafından götürülmüştür. Yeryüzünde 360-410 kuzey enlemlerinde kendine özgü iklim koşullarında yetişebilen fındık, deniz kıyısından en çok 30 km içeride ve 750-1000 metreyi geçmeyen yerlerde ürün vermektedir. Dünya yıllık fındık üretiminin %67-75'ı Türkiye'nin Karadeniz kıyılarında yapılmaktadır. İtalya, İspanya ve Amerika fındık yetiştiren diğer ülkelerdir. Fındık tarımı genellikle küçük arazilerde ve aile işletmeciliği biçiminde yapılmaktadır. Türkiye'de yaklaşık 600 bin hektar arazide 400 bin çiftçinin fındık üretimiyle uğraştığı bilinmektedir. Fındık yetiştirildiği bölgelerde doğrudan ya da dolaylı olarak 10 milyon insanı ilgilendirmektedir. Eski Türkler'in din hayatında pek önemli bir yer tutan fındık, aynı zamanda barış ve esenlik sembolü sayılıyordu. Türkler gibi, başka bazı uluslar da fındığı kutsal sayarlardı.

FINDIK ASKERİ STRATEJİK ÜRÜN

Dünya da Türk Fındığı olarak marka olmuş, Dünya fındık üretiminin büyük bir kısmının karşılandığı Türkiye’de, fındığın askeri stratejik ürün olduğunu acaba kaç kişi biliyor. Fındık deyip geçmemek gerekiyor. Savaşlarda askerin gıda ihtiyacı ve temizlik ihtiyacının fındıktan karşılandığı tarihi bir gerçek. 1.Dünya Harbi’nde Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgesinde Ruslara karşı savaşan 3.Ordu’nun gıda ve temizlik ihtiyacı olan sabun ihtiyacının giderilmesi için Doğu Karadeniz bölgesi Valisi cemal Azmi bey ve 3.ordu komutanı Vehip Paşa’nın talimatlarıyla askeriye için 1917 yılında 1 Milyon kg fındık satın alındığı arşiv belgelerinde yer almaktadır. Aradan geçen 100 yıl sonra 2017 yılında dönemin Milli Savunma Bakanı olan Giresunlu Nurettin Canikli’nin talimatıyla 388 ton fındık alımı gerçekleşti. Bu durum tesadüf değil, önemli bir gerçektir. 100 yıl sonra bile fındığın askeri stratejik ürün olduğu karşımıza çıkmakta. Fındığa önem vermemiz gerektiğini göstermektedir.

TSK'NIN FINDIK İHTİYACI TMO'DAN

TSK'nın fındık ihtiyacı Toprak Mahsülleri Ofisi tarafından karşılanacak. TMO, TSK'ye bu yıl 2 partide toplam 388 ton kavrulmuş fındık teslim edecek.  Milli Savunma Bakanlığı ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı arasında imzalanan gıda maddeleri tedariki protokolü imzaladı. TSK'de görev yapan er ve erbaşların sağlıklı, kaliteli, güvenli ve dengeli beslenmesini sağlamak, bu kapsamda yerli ürün temin etmek ve çiftçiye destek olmak amacıyla imza altına alınan protokol kapsamında TSK'nin ihtiyaç duyduğu gıda maddeleri, Milli Savunma Bakanlığınca, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ilgili ve bağlı kuruluşları ile denetimi altındaki üst birlikler ve kooperatiflerden tedarik edildi.Protokol kapsamında TSK, TMO'dan yaklaşık 13 milyon liralık fındık temin etti. İmzalanan iş birliği protokolü çerçevesinde Ofis tarafından Mili Savunma Bakanlığına iki parti halinde toplam 388 ton kavrulmuş iç fındık teslim edildi.İlk teslimat olan 263 ton kavrulmuş iç fındık 15 Ocak-15 Şubat tarihlerinde verildi. İkinci parti olan 125 ton teslimat ise 1-30 Haziran tarihlerinde teslim edildi.