İpek yolunun önemli merkezlerinden olan elmanın atası anlamına gelen Almatı, 2500 yıl önce İskit Türkleri tarafında yapılan Altın adam heykeli ile adını dünyaya duyuran önemli bir şehir. Almatı Tanrı dağları eteğinde önemli bir merkez. Almatı’dan tarihi ipek yolu güzergahını takip ederek Trenle Türkistan'a doğru yola çıktık. 700 km’lik yolu 13 Saatte aldık. Sabah güneş doğarken Hoca Ahmet Yesevi'nin diyarı ve türbesinin olduğu Kazakistan'ın Türkistan şehrine geldik. Hoca Ahmet Yesevi yüzlerce yıl önce binlerce talebesini Horasan'a, Anadolu'ya, Kafkaslar ve Balkanlara göndererek Türkistan medeniyetini dünyaya yaymıştı. 1800’lü yıllarda yapılan tarihi Türkistan tren istasyonunda bizleri Nur yüzlü Kazak Türkmen kardeşlerimiz karşıladı.

İPEK YOLU’NUN KADİM MERKEZİ TÜRKİSTAN ŞEHRİ

Hoca Ahmet Yesevi ve kadim ipek yolu merkezi Kazakistan'ın Türkistan şehrindeyiz. Türk Konseyi’nin düzenlediği İpek Yolu turunun çık önemli bir etabını daha belgeselleştirdik. Bundan tam 22 yıl önce ilk kez 1994 yılında bir kış günü gelmiştik buraya. 

Türkistan bölge Valisini ziyaret ederek güne başladık 2017 Türk dünyası kültür başkenti olan Türkistan'da ilk durağımız Hoca Ahmet Yesevi'nin türbesi oldu.

Özel izin alarak Türbede, Hoca Ahmet Yesevi müzesinde, Yaşadığı evde ve tüm tarihi mekanlarda belgesel çekerek tarihe not düştük. Yılda bir milyon turistin ziyaret ettiği bölgenin, 2017 Türk dünyası kültür başkenti ilan edilmesi bölgeye ilgiyi arttırmış. 

Türkistan’a 70 km mesafede hoca Ahmet Yesevi'nin Hocası olan Arslan baba türbesini ziyaret edip, Fatiha okuduk bölgeye. Kazakistan devlet başkanı Nur Sultan Nazarbayev büyük ilgi gösteriyor.

TARİHİ FARAB BUGÜNKÜ ADI İLE OTRAR ŞEHRİNDEYİZ

İslam medeniyeti ile 1100 yıl önce şereflenen ünlü düşünür Farabi’nin dünyaya geldiği Otrar kenti, tarihi şehir harabelerine giderek belgesel çektik. Türk dünyasının kadim şehirlerinden olan Otrar, Cengiz han tarafından yıkılıp yakılmış. Otrar 2500 yıllık geçmişe sahip, bir zamanlar Harzemşahlar devletine bağlı bir kentti. Timur hanın 1405 yılında vefat ettiği yer Otrar, yani tarihi Farab kentinde her yer insan kemikleri ile kaplı kazılarda Cengizhan’ın vahşeti kendini gösteriyor. Yıkılan cami ve saray kalıntıları şehrin ihtişamını yansıtıyor. Şehir kalıntısını gezerken, Cengiz hanın Türk İslam medeniyetine verdiği zararı daha iyi anlıyorum.

İPEK YOLU KÜLTÜR VE TEKNİK AKTARIMI

Teknik alandaki gelişmelerin, kültür ürünlerinin veya ideolojilerin aktarımı, ticari mallara göre daha doğal ve kalıcı olmuştur. Ticari, politik, diplomatik veya misyonerlik nedenler ile gerçekleştirilmiş uzak ticaretin bütün türleri farklı toplumlar arasında kültürel değişimi meydana getirmiştir. Şarkılar, hikâyeler, dini düşünceler, felsefi görüşler ve bilimsel bilgiler seyahat edenler yoluyla taşınmış ve güncel kalmıştır. Bunların yanı sıra gıda maddelerinin girişi ile tarımsal değişim de gerçekleşmiştir. Kâğıt üretimi ve matbaa, damıtma gibi kimyasal süreçler, etkili at koşumu ile üzengi gibi önemli buluşlar dünyaya Asya üzerinden yayılmıştır.