Makale Yazarı: İsmail Kahraman
Türk Basının kalbi bu kez Aydın’da atıyor. Türkiye Gazeteciler Federasyonu’nun 52. Başkanlar Konseyi’nin toplantısı için Efe'ler diyarı Aydın'a geldik. Türkiye’nin dört bir yanından basın mensupları, Cemiyet başkanları ve gazetecilik meslek örgütlerinin temsilcilerinin yer aldığı Başkanlar Konseyi toplantısında bir de 15 Temmuz’da Türk Basını konulu konferans düzenlendi. TGF başkanlar konseyi üyeleri olarak Aydın Büyükşehir belediye Başkan'ı Özlem Çerçioğlu’nu ziyaret ederek Aydın Belediyesi Hakkı'nda bilgi aldık. Başkan Çerçioğlu ile Aydın'ın tarih tarım ve kültür değerleri ile ilgili söyleşi yapıp belgesel çekimi gerçekleştirdik.
Aydın'ın mahallesi olan merhum Adnan Menderes'in köyü Çakırbeyli köyüne aydın Büyükşehir belediye Başkan'ı ile giderek Adnan Menderes müzesini gezip muhtardan bilgi aldık.
Müzede Adnan Menderes'in fotoğrafları sergilenmiş, köy merkezindeki demokrasi çınarı ve köyün genel durumu insanı duygulandırıyor. Ancak, Aydın halkı jeotermal enerji santralleri yüzünden yaşanan pis kokudan şikayetçi. Ne yazık ki Aydın ovasında tarım yok oluyor. Büyük çevre felaketi yaşanıyor.
AYDIN VALİSİ İLE GÖRÜŞTÜK
Tarih, kültür, turizm kenti Aydın'da TGF başkanlar konseyi toplantımız devam ediyor. İzmir Aydın Menderes Havalimanından karayolu ile Aydın'a geldik. Yol üzerindeki ilçe ve beldeleri gezdik. Aydın Valisi Ömer Faruk Koçak’ı makamında ziyaret edip aydın Hakkı'nda bilgi aldık vali beye Tuna’dan bir tarih akar kitabımızı hediye ettik. Aydın'ın duayen gazetecilerinden olan ve kendisi ile Anadolu basın birliği ve TGF’den tanıştığımız merhum Mustafa Çiziğin kabrini ziyaret edip Fatiha okuduk. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi’nde Aydın Menderes ve 15 Temmuz da basını konulu panele katılı hazırladığım belgeselin sunumunu gerçekleştirdi. Türk Dünyası belgesel filim festivali ile ilgili bilgi verip tanıtım filmini sundum.
DÜNDEN BUGÜNE AYDIN TARİHİ
Aydın; tarihin bilinen devirlerinden beri çeşitli uygarlıklara merkez olmuş, Antik Çağın Afrodisias, Milet, Alinda, Didyma, Nisa, Prien, Magnesia gibi önde gelen kentlerinde sayısız bilgin ve bilge kişiler yetişmiştir. Bugünkü Aydın; kuzeyindeki Top Yatağı sırtında kurulan Tralles Kenti ile birlikte MÖ 2500 yılında Hititler zamanında gelişmiş, VII.yy.da Lydia zamanında da en parlak çağını yaşamıştır. Selçuklularla birlikte Türk uygarlığının kültür varlığı ve eserleriyle donatılan Aydın, sosyal hizmetler, tarım ve mimaride uygar günlere şahit olmuştur. Aydın'ın Türk egemenliğinde bir yönetim birimi statüsü kazanması 1390 yılında Yıldırım Beyazıt'ın şehzadesi Ertuğrul Bey'in Vali olarak Aydın'a atanmasıyla başlamıştır.
Aydınoğulları zamanında şehrin adı Aydın Güzelhisarı olmuş, daha sonra Aydın adını almıştır. Şehir, XIV yy. da bugünkü yerine kurularak idari kademelendirme sırasıyla, 1390 yılında eyalet, 1426 yılında sancak, 1811'de İzmir, Saruhan (Manisa), Menteşe (Muğla), Antalya, Isparta sancaklarını kapsayan eyaletin merkezi oldu. Eyalet merkezi (1857) İzmir'e taşındıysa da bu yönetim biriminin adı Osmanlı Devleti'nin sonuna kadar 'Aydın' olarak kaldı. Aydın' ın 1919 yılına kadar sancak şeklinde devam eden bu yönetim şekli, 25 Mayıs 1919-7 Eylül 1922 yılları arasında 40 aya yakın süren işgalden sonra ve Kurtuluş Savaşının kazanılmasıyla birlikte 1923 yılında değişmiş, müstakil vilayet olmuştur.