Gebze müftülüğün den 491 yıllık vefa

26 Nisan 2020 Pazar 17:18

Tarihi İpek Yolu ve Hicaz yolu üzerin de Gebze’de külliye ve kervan Saray yapan Yavuz sultan selimin damadı Kanuni sultan Süleyman’ın ikinci veziri Çoban Mustafa Paşa, Gebze’de kendi adını taşıyan camide ki türbesi başında ölümünün 491. yılında anıldı.

Covid 19 salgını nedeniyle halka açık olmayan programa; Gebze Belediye Başkanı Zinnur Büyükgöz'ün yanı sıra, Medeniyet Üniversitesi rektörü Prof. Dr. Gülfettin Çelik, Gebze Müftüsü Selçuk Kılıçbay, Gebze Belediye Başkanı yardımcısı Selamet Güner ve az sayıda görevli katıldı.

Çoban Mustafa Paşa imam hatibi Adem Akbaş ve Mehmet Güneş'in okuduğu Kuran tilaveti ile başlayan programda konuşan Gebze Belediye Başkanı Zinnur Büyükgöz,

"Bugün burada Çoban Mustafa Paşa hazretlerinin ölüm yıl dönümünü, Covid 19 salgını nedeniyle masum bir şekilde idrak ediyoruz. Corona virüsü mücadelesi ile mücadele eden Ülkemizde bu hassasiyete uyan Gebze'de hemşerilerimizin ve ülkemiz vatandaşlarını tebrik ediyoruz. Biz bugün burada Çoban Mustafa Paşayısalgın hastalık olmasına rağmen, anmassak olamazdı. Biz de mütevazi bir şekilde kabri başında kendisini anıyoruz. Mekanı cennet olsun."dedi.

Başkan Büyükgöz'ün konuşmasının ardından konusan Medeniyet Üniversitesi rektörü Prof. Dr. Gülfettin Çelik, Çoban Mustafa Paşanın hayatını anlattı.

Program Gebze Müftüsü Selçuk Kılıçbay' ın duasıyla sona erdi.

ÇOBAN MUSTAFA PAŞA KİMDİR?

Yavuz Sultan Selim ile Kanuni Sultan Süleyman dönemlerinde önemli devlet görevlerinde bulunan biridir. Aslen Bosnalı’dır. Yeniçeri Ocağı’nda yetişmiştir. Kaynaklarda ona ait ilk bilgiye göre, 1514 yılında yapılan Çaldıran Savaşı’na katılmıştır. Müteakiben sarayda yetişerek sırasıyla, “Kapıcıbaşı”, “Beylerbeyi”, “Rumeli Beylerbeyliği” görevlerinde bulunmuş, bu makamda iken, sadrazam Pîr Mehmed Paşa’nın isteği ile Sultan Selim tarafından III. Vezirliğe tayin edilmiştir. Kanuni Sultan Süleyman döneminin ilk yıllarında da vezirliğe devam eden Mustafa Paşa, 1521 Belgrad Seferinde, Belgrad’a Tuna yönünden saldıran kuvvetlere komuta etmiştir. 1522’de, serdar olarak donanmanın başında Rodos Seferi’ne çıkan Paşa, kuşatma sırasında ölen Mısır valisi Hayr-Bayın yerine 17 Aralık 1522’de Mısır valiliğine atanmıştır. Mayıs 1523’e kadar, yani 6,5 ay gibi kısa bir süre zarfında, çıkan isyanı bastırdığı için İstanbul’a dönmüş daha doğrusu geri çağrılmıştır. Bu olayı müteakip II. vezirlik görevini sürdürürken Nisan 1529 tarihinde İstanbul’da vefat etmiş, dolayısıyla kendi adına inşa ettirdiği en büyük vakıf eseri Gebze’deki külliyesinin içinde yer alan türbesine gömülmüştür. Yerine ise Kasım Paşa, vezirliğe getirilmiştir.

GEBZE’DE ÇOK SAYIDA ESERİ VAR

Çoban Mustafa Paşa’nın Gebze’de cami, han, imaret, hânikâh (tekke), tabhane, paşa odaları, kütüphane, hamam ve türbeden oluşan külliyesinin dışında, banisi olduğu diğer yapıların dökümü şöyledir: Eskişehir’de cami, hânikâh (tekke/medrese), han, imaret ve sıbyan mektebinden oluşan külliye; İstanbul-Rumelihisar, Galata ve Seyidgazi ile Rodos’ta birer sıbyan mektebi, Silistre ve Prevadi’de birer hamam; Edime-Sögütlüdere’de köprü, Edirne’de bir han ile iki hamam Svilengrad’da köprü ile Üsküp’te cami ve imaret.