Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, tek kullanımlık maske, eldiven gibi hijyen malzeme atıklarının bertarafına ilişkin alınan tedbirleri açıkladı.

Kurum, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tek kullanımlık maske, eldiven gibi hijyen malzeme atıklarının yönetimine ilişkin hazırladıkları genelgeyi, bakanlıklara ve 81 valiliğe gönderdiklerini söyledi.

Koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında maske, eldiven ve diğer kişisel hijyen malzeme atıklarının bertarafına yönelik farklı ülkelerdeki uygulamaları da inceleyerek yeni tedbirler aldıklarını anlatan Kurum, bu atıkların bertarafında "72 saat" kuralı getirdiklerini belirtti.

Atıkların bertarafındaki önemli noktalara işaret eden Kurum, şu bilgileri verdi:

"Maske ve eldiven atıkları, kurum ve işletmelerin bina giriş çıkışları ile ortak kullanım alanlarına yerleştirilecek biriktirme ekipmanlarında ayrı şekilde biriktirilecek. Geçici depolama alanlarında en az 72 saat bekletildikten sonra 'evsel atık' olarak belediyeye teslim edilecek. Ev ve işyerlerinde kullanılan maske ve eldiven atıkları, ağzı kapatılarak iç içe iki torbaya konularak, en az 72 saat süreyle insan temasından uzak bölümde bekletildikten sonra 'evsel atık' olarak belediyeye teslim edilecek. Sağlık kuruluşlarının karantina bölümleri ile karantina birimi olarak belirlenen yerlerde oluşan atıklar 'tıbbi atık' olarak yönetilecek ve diğer atıklarla karıştırılmaması sağlanacak."

Bakan Kurum'un imzasıyla hazırlanan "tek kullanımlık maske, eldiven gibi kişisel hijyen malzeme atıklarının yönetiminde Kovid-19 tedbirleri"ni içeren genelge 7 maddeden oluşuyor.

Ülke genelinde alınan tedbirler doğrultusunda, gündelik hayatta kullanımı artan maske, eldiven ve diğer kişisel hijyen malzeme atıklarının uygun şekilde yönetiminin sağlanması gerektiği belirtilen genelgeyle, bu süreçte tek kullanımlık kişisel maske ve eldivenler ile diğer hijyen malzemelerinin atıklarının biriktirilmesi, toplanması, taşınması, geçici depolanması ve atık işleme tesislerine iletilmesi süreçlerinde asgari olarak dikkat edilmesi gereken konular belirlendi. 

Genelgeye göre, kurum, kuruluş ve işletmelerin bina ve yerleşkelerinde oluşan maske, eldiven ve diğer kişisel hijyen malzeme atıklarının diğer atıklardan ayrı biriktirilmesi amacıyla, bina giriş ve çıkışları ile ortak kullanım alanlarının bulunduğu katlara biriktirme ekipmanı yerleştirilecek.

Atıklar için kullanılan ekipmanlar diğer atıkların ekipmanları gibi gri renkli veya gri etiketli olacak, ekipman üzerinde sadece maske, eldiven ve diğer kişisel hijyen malzeme atıklarının biriktirileceğini gösteren yazı veya görseller yer alacak.

Atıkların ayrı toplanıp geçici depolama alanına taşınması ve gerekli temizlik işleminin ayrı bir görevli personel tarafından kontrollü yürütülmesi sağlanacak.

Atık biriktirme, toplama, taşıma ve depolama ekipmanlarının kapaklı olması tercih edilecek. Bu ekipmanların kullanımları dışında daima kapalı tutulması ve dış müdahalelerden etkilenmemesi sağlanacak. Biriktirilen atıkların ekipmanlardan rahat şekilde, atıklara temas etmeden alınabilmesi için ekipmanların içerisine torba geçirilecek. Atık torbaları açılmayacak, karıştırılmayacak, küçük miktarlı atıklar birbirleriyle birleştirilmeyecek.

Ekipmanlardaki atık torbalarının dörtte üçü dolduktan sonra ağızları sıkı şekilde kapatılarak ikinci bir torbaya alınacak ve geçici depolama alanına götürülecek.

Atıkların geçici depolandığı alanlar, doğrudan güneş almayan, bina veya yerleşkenin giriş çıkış, otopark ve kaldırım gibi yoğun insan kullanımı olan yerler ile gıda depolama, hazırlama ve satış yerlerinden uzakta olacak, bu alanlar daima kapalı tutulacak, herhangi bir hayvan, haşerat girmeyecek şekilde önlem alınacak.

Atıklar geçici depolama alanlarında en az 72 saat bekletildikten sonra "diğer atık" olarak evsel atık kapsamında yönetilmek üzere belediyeye teslim edilecek.

Sağlık kuruluşlarında veya öğrenci yurtları gibi alanlarda oluşturulan karantina birimlerinde oluşan atıklar "tıbbi atık" olarak yönetilecek, bu alanlardan kaynaklı atıklar diğer atıklarla kesinlikle karıştırılmayacak.

Evlerden ve iş yerlerinden kaynaklanan tek kullanımlık maske, eldiven, mendil gibi kişisel hijyen malzemesi atıkları yırtılmaya dayanıklı plastik çöp poşetlerinde küçük miktarlar halinde toplanacak, ağzı sıkıca kapatılan çöp torbaları daha sonra yırtılma riskine karşı ikinci bir torbaya konulacak.

Atık üzerinde virüsün hayatta kalma olasılığını en aza indirmek için atık torbaları, en az 72 saat süreyle diğer insanların ve hayvanların erişemeyeceği oda veya balkonlarda bekletilecek.

Atıklar, atık toplama saatinden kısa süre önce çıkarılacak ve "diğer atık" olarak evsel atık kapsamında yönetilmek üzere belediyeye teslim edilecek. Belediyeler tarafından maske, eldiven ve diğer kişisel hijyen malzeme atıklarının biriktirilmesi ve teslimine yönelik yapılacak duyuru ve talimatlara uyulacak.

Atık biriktirme, toplama, taşıma ve depolama işlemlerinde kullanılan ekipmanlar ve bu ekipmanların bulunduğu alanların her bir atık boşaltımı sonrası hijyeni sağlanacak, bu ekipmanlar başka amaçlarla kullanılmayacak. Toplama, taşıma ve depolama sırasında oluşabilecek dökülme veya sızıntı suyuna yönelik tedbir alınacak, kirlilik oluşması durumunda kirlenen yüzey dezenfekte edilecek. 

Toplanan atıklar elle açılmadan doğrudan düzenli depolama veya yakmaya gönderilecek. 

Atıkların toplanması, taşınması, işlenmesi ve bertarafı ile görevlendirilen personel, çalışma sırasında eldiven ve maske gibi kişisel koruyucu malzeme kullanacak, atıkla temas etmeyecek, toplama ve taşıma işlemleri sırasında özel iş elbisesi giyecek.

Genelgede, ayrıca şu ifadeler kullanıldı: 

"Görevli personelin yanında yeterli miktarda dezenfektan bulundurmasına ve gerek kullanılan ekipmanların gerekse de kişisel malzemelerinin dezenfektan ile hijyeninin sağlanmasına özen gösterilmelidir. Ülkemizde yürütülen Kovid-19 salgını ile mücadelede etkinliğin korunarak başarıya ulaşılması sürecinde atıklardan kaynaklanabilecek olası risklerin önüne geçmek adına pandemi dönemi boyunca yukarıda zikredilen hususlarda hassasiyet gösterilmesi gerekmektedir."