Ziyaretçiler, müzeden çıktıklarında tarihte yaptıkları bu yolculuktan memnuniyetlerini de ifade ediyor. Müze pazartesi günleri hariç her gün 09.00-18.00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor.
ENDÜSTRİYEL MİRAS KORUNDU
Cumhuriyet tarihinin en önemli sembollerinden biri olan SEKA Kağıt Fabrikası, Türkiye’nin hafızası olmaya devam ediyor. Kocaeli’den Türkiye’ye herkesin hayatında iz bırakan fabrika, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin endüstriyel mirası koruma projesi kapsamında müzeye dönüştürüldü. Kocaeli’de nesilleri büyüten fabrika şimdi geçmişin hikâyesini geleceğe taşıyor.
80 YIL SONRA YENİDEN
Ömrünü tamamlamasının ardından SEKA’nın yeniden doğuşu için beklenen karar 2005 yılında verildi. SEKA arazisi Kocaeli halkına armağan edildi. Bu büyük değeri korumaya karar veren Kocaeli Büyükşehir Belediyesi; yeniliğin yolunu açan ve tarihe sahip çıkan Endüstriyel Dönüşüm Projesi’ni hayata geçirdi. Eski SEKA fabrikası bugün bilimin, teknolojinin ve öğrenmenin merkezi haline geldi. İlk olarak Kocaeli Bilim Merkezi, 7’den 70’e tüm bilim tutkunlarına kapılarını açtı. Şimdi sıra Kâğıt Müzesi’ne geldi. SEKA’nın ilk açıldığı yıldan tam 80 yıl sonra bu kez kapılar Türkiye’nin hafızasına açtı.
ÇOCUKLAR KENDİ KAĞITLARINI YAPACAK
SEKA Kâğıt Müzesi’nin içerisinde geleneksel yöntemle kâğıt yapma atölyeleri, ebru gibi kâğıt sanatlarına ilişkin atölye ve sergiler yer alıyor. Müze içerisinde düzenlenecek olan atölye çalışmaları sayesinde çocuklar kâğıt ile nelerin yapılabileceğini görebilecek ve kâğıdın oluşum süreçlerine tanıklık etme şansı yakalayabilecekler. Ayrıca müzede özel olarak ayrılan etkinlik bölümüyle “El yapımı Kâğıt Atölyesi”nde kendi kâğıdını yapabilecek, Origami, Kirigami, Kâğıt Boyama, Hüsn-i Hat, Minyatür, Tezhip ve Ebru gibi kağıt sanatları ile buluşabilecekler.
BİR MÜZEDEN DAHA ÖTESİ
12 bin 345 metrekare alan üzerine kurulan ve 19 farklı salondan oluşan müzede ziyaretçiler, Cumhuriyet Dönemi sanayileşme sürecinde önemli bir yere sahip olan fabrikanın kuruluş sürecinden başlayıp, Kocaeli’den Türkiye’ye yayılan kâğıdın hayat hikayesini görüntüler eşliğinde izleyebilecek. SEKA ruhunu taşıyan ve bugüne kadar kâğıt üretim sürecinde kullanılan tüm makina ve ekipmanları barındıran müzede, 5 adet matbaa makinası da sergilenmek üzere bakım ve onarımı yapılarak çalışır hale getirildi. Korunan makinalar içerisinde en önemli olanı 1936 yılında açılan SEKA 1’inci Kâğıt Fabrikası’na ait 2 No’lu Kâğıt Makinası’dır. Bu makinenin en önemli özelliği, fabrikanın kurulduğu günden kapandığı güne kadar 70 yıl boyunca hiç durdurulmadan sürekli olarak çalışmış olmasıdır.
HER KATINDA AYRI BİR MAZİ
SEKA Kâğıt Müzesi 4 kattan oluşuyor. Bodrum kattaki salonda SEKA’da sosyal yaşam anlatılıyor. Zemin Katta; Kâğıt Müzesi Geçiş Holü, Karşılama Salonu, Türbin (Enerji motoru) Dairesi, Şlayfer (Parçalama) Salonları, Güç Santrali, Doğu Galerisi, Hamur Deposu, Hamur Temizleme, Kâğıt Makinesi Salonu, Mehmed Ali Kâğıtçı Anı Salonu, Güney Galerisi, Süreli Sergi Salonu ve Kâğıt Bitkileri Bahçesi olmak üzere toplamda 13 salon var. 1. katta Hamur Hazırlama Salonu, Matbaa Salonu olarak 2 salon bulunuyor. 2. katta ise Dekantasyon (Çökertme) Kuleleri ve Teksif (Elekleme) Dairesi olmak üzere 2 salon mevcut. Giriş bölümünde de vestiyer, hediyelik eşya dükkânları, kahve evi, restoran ve sosyal donatı alanları yapıldı.
115 VİTRİNDE 443 BELGE VE 337 OBJE
Müzede bugüne kadar kâğıt üretim sürecinde kullanılan makine ve ekipmanların yanı sıra sergilenecek örnekler, on binlerce fotoğraf, belge ve objenin içinden titizlikle seçildi. Sergide, Roma Dönemi sikkeleri, SEKA tarihine ait belgesel videolar, kâğıttan ve geri dönüşüm malzemelerinden üretilen heykeller yer alıyor. Müze koleksiyon ve arşivi, devam eden bağışlarla giderek genişliyor. Ayrıca, müze arşiv ve koleksiyonuna online olarak erişim sağlanabiliyor.
KAĞIDA ADANAN BİR HAYAT: M. ALİ KAĞITÇI
Türkiye’de kâğıt denilince, ilk akla gelen isim Mehmet Ali Kâğıtçı. Türkiye’nin ilk kâğıt mühendisi ve SEKA’nın kurucusu. Yaşamını kağıda ve SEKA’ya adayan Kâğıtçı’nın hayatının dönüm noktaları, yazdığı çok sayıda kitap, belgeler ve bilgiler Mehmet Ali Kağıtçı Anı Salonu’nda yer alıyor.
SEKA’DA SOSYAL YAŞAM
İzmit’te SEKA’lı olmak, SEKA’da çalışmak büyük bir anlam taşıyordu. SEKA’nın uzun yıllar süren tarihi boyunca neler yaşandı? Fabrikadan kimler geldi? Kimler geçti? Müzenin SEKA’lılık ruhunu günümüze taşıyan bölümünde, SEKA’da çalışanların yemek yediği tabaklar ve kahve içtiği fincanlar yer alıyor. Sekasporlu sporcuların Dünya, Avrupa şampiyonaları ve olimpiyatlarda kazandıkları altın madalyalar, yazları güneşin batışını izledikleri SEKA Kampı’nda nasıl vakit geçirdikleri, hem o dönemden hatıra kalan objelerle hem de çalışanlarının anılarını anlattıkları sözlü tarih çalışmalarıyla ziyaretçilere aktarılıyor.
Ayşe KAHRAMAN