Besin alerjileri hangi sıklıkta görülüyor?
Alerjik hastalıkların görülme sıklığı, tüm gelişmiş ülkelerde olduğu gibi Türkiye'de de artıyor. Kırsal bölgelerde ve Afrika kıtasında ise alerjik sorunlara çok daha nadir rastlanıyor. Alerji; tıpkı bir salgın gibi bebeklik çağından başlayarak tüm bireyleri etkiliyor. ABD'de her yıl 6-7 milyon yeni hasta ortaya çıkıyor. Ülkemizde de besin alerjisine sahip yüzbinlerce çocuk var. Bu kişilerin yaşam kalitesi ve fiziksel durumları, besin alerjisi yüzünden bozuluyor.
En çok hangi besinlere karşı alerji görülüyor?
Besinler, alerjik yapılı bireylerde çeşitli tepkilere yol açıyor. Vücudun bağışıklık sistemi, kişinin alerji yapma kapasitesine göre sorumlu maddeye karşı reaksiyon gösteriyor. Bu reaksiyonlar; bazen hafif, bazen de ağır biçimde ortaya çıkıyor. Örneğin; arı sokmasına bağlı oluşan şok durumu, hızla gelişen alerjik tepkinin bir sonucudur. Birçok besin maddesi, alerji nedeni olabilir. Bu besinlerin başında inek sütü gelir. Ayrıca soya proteinleri, tahıllar, yumurta beyazı, deniz ürünleri, fındık, fıstık, kakao, elma, çilek, portakal gibi besinler de alerjik reaksiyon yaratabilir.
VİTAMİN KULLANIMINA DİKKAT!
Genetik faktörler etkili mi?
Duyarlı bir yapı, genetik yatkınlık, alerji yapan madde ya da alerjen ve stres faktörleri; alerjiye neden olur. Ana neden ise genetik yatkınlıktır. Hem anne, hem babada alerji varsa, çocukta alerji gelişme ihtimali yüzde 58'e kadar yükselir. Doğum tipi de besin alerjisinin ortaya çıkmasında etkendir. Sezaryenle doğan bebeklerde alerjik reaksiyonlara daha sık rastlanır. Anne sütü, astım gibi birçok alerjik soruna karşı koruyucudur. Ayrıca bazı gelişmiş ülkelerde yapılan çalışmalarda, bebeklik döneminde multivitamin kullanımının alerji yönünden risk oluşturduğu belirlenmiştir.
Genetik yatkınlığın bilinmesi alerjik sorunların teşhisinde yardımcıdır. Doğumda bebeklerin kordon kanından alınan örnekte IgE isimli maddenin ölçümü ile tanı konabilir. Kan tahlilleri ve deri testleri yapılarak da alerjiye neden olan besin maddeleri saptanabilir. Sindirim kanalının içini döşeyen mukozadan alınan hücrelerle de sorun tespit edilebilir.